Categorieën
Columns

Uitleg door de rechter; contra proferentem regel

In mijn columns heb ik regelmatig gewezen op het feit dat het, wanneer u als ondernemer goederen of diensten verkoopt, het verstandig is dat u op de overeenkomst algemene (verkoop)voorwaarden van toepassing verklaart. Het zal u bijvoorbeeld als leverancier van computercomponenten maar gebeuren dat na installatie in tal van computers blijkt dat deze niet in orde zijn. De schade kan dan gigantisch zijn. In algemene voorwaarden komt doorgaans een beding voor waarbij de leverancier zijn aansprakelijkheid voor dit soort gevallen uitsluit of beperkt. Maar wat nou als een dergelijk beding (of een ander beding) in algemene voorwaarden niet precies genoeg is geformuleerd, zodat het voor meerderlei uitleg vatbaar is? Hoe gaat een rechter daarmee om?

In dit verband is de rechter wanneer de klant een consument is – iemand die niet handelt in de uitoefening van beroep of bedrijf – verplicht de zogenaamde “contra proferentem” regel te hanteren. Deze komt er op neer dat als een beding in de algemene voorwaarden voor meerderlei uitleg vatbaar is, de rechter die uitleg dient te kiezen die het meest gunstig is voor de klant. U staat als ondernemer in een dergelijk geval dus van meet af aan “op achterstand”.

Maar wat nu als u als leverancier niet levert aan een consument maar aan een bedrijf (B2B). Geldt deze regel dan ook? Hier is de rechter niet verplicht de contra proferentem regel te hanteren, maar uit rechterlijke uitspraken blijkt dat deze regel ook in B2B relaties wordt toegepast, met name wanneer de leverancier een kennisvoorsprong heeft op de klant. Denk in dit kader bijvoorbeeld aan het geval dat een fietsenmaker aan een aannemer opdracht geeft om een bedrijfspand te bouwen. De fietsenmaker weet ongetwijfeld alles van fietsen, maar weinig of niets  van bouwen. Een onduidelijkheid in de algemene voorwaarden die de aannemer hanteert, zal dus meestal in het voordeel van de fietsenmaker worden uitgelegd. Toepasselijkheid van de regel ligt daarentegen minder voor de hand wanneer twee bedrijven die in dezelfde branche opereren met elkaar in de branche gebruikelijke overeenkomsten afsluiten. 

Ik merk tenslotte nog op dat de regel niet alleen wordt toegepast bij de uitleg van algemene voorwaarden, maar ook bij contracten in het algemeen: onduidelijkheden in het contract worden doorgaans ten nadele van de opsteller van het contract uitgelegd. 

Het komt er dus op aan dat u als verkoper/leverancier de tekst van de bepalingen in uw algemene voorwaarden, maar ook de tekst van uw contracten zodanig duidelijk formuleert dat over de uitleg daarvan geen misverstand kan bestaan. Is de formulering niet “precies” genoeg dan kan het dus voorkomen dat u alsnog “het schip in gaat”, mede omdat de rechter de contra proferentem regel moet of zal hanteren.

Hans van den Assem Advocatuur

Deze column werd eerder gepubliceerd in het blad Altena Business. De hierin vervatte informatie is alleen bestemd voor algemene informatiedoeleinden. De verstrekte informatie is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Vanwege de gecompliceerde en veranderlijke aard van wet- en regelgeving, kan niet worden gegarandeerd dat deze informatie compleet, actueel, juist en/of accuraat is op het moment dat deze wordt geraadpleegd en dat deze van toepassing is op een specifiek geval. Wij raden u derhalve aan contact op te nemen met een jurist voordat u handelt of beslist.